Door Willem Altena
‘Doët íe ut nog? Oanze ferlichting oppe iesbaan?’ Het is net als met kerstboomlampjes. Zodra je de doos van zolder hebt gehaald, eerst even checken: de stekker in het stopcontact en… ja, hoor, alom licht! De nieuwe lampen in de hoge masten rondom de Dicky van der Werf IJsbaan aan de Leeuwarderweg, vorig jaar pas aangeschaft, mogen dan wel heel wat groter zijn, het blijft net zo spannend.

Vlak voor het begin van de jaarvergadering van IJsklup Sneek 1871, woensdagavond 10 december, werd de switch in het gebouw omgezet én – zie daar – baadde de baan vervolgens volop in het licht. Sinds enkele weken biedt het schaatscomplex een heel ander aanzien. Het (kort gemaaide) grasveld is onderwater gezet. Overal staat nu zo’n vijftien centimeter Swettewetter. Dat moet natuurlijk deze winter keihard ijs worden.

Tijdens de bijeenkomst van de vergaderende (bestuurs)leden leek het daar in de verste verte niet op. Koning Winter schijnt nog niet van plan de poolcirkel te verlaten en de goedgemutste Kerstman achterna te reizen. Maar wat niet is, gaat wis en waarachtig komen…
De Sneker ijsbaanvrijwilligers hebben alles tot in de puntjes voorbereid, liet chef techniek Jelle Plantinga de aanwezigen tot hun genoegen weten. Het rollend en glijdend materieel is in puike conditie. ,,Alles loopt gesmeerd”, aldus de ervaren ijsmeester Plantinga. Ook de pompinstallatie, aan- en afvoerbuizen, drainagesysteem, putten en andere waterloopkundige onderdelen zijn dubbel gecontroleerd en werken naar behoren.
Het bestuur, met aan boord de nieuwe secretaris Rob Nota, kon melden dat de vereniging er financieel – onder andere door de lagere stroomkosten – redelijk gezond voor staat, dat ze ruim vierhonderd leden telt, dat dezen binnenkort thuis hun lidmaatschapskaart (van een tientje per jaar) in de bus krijgen, dat de clubhuisklok voortaan het hele jaar door de wintertijd (dus ook zomerdag!) aangeeft en dat de vrijwilligers gaan sparen voor een elektronisch weerstation.
Ook plezierig om te horen, was dat de ijsclub weer is ingeloot voor de onvolprezen sponsorclubactie van supermarktconcern Poiesz. Die begint 8 februari en sluit op 4 april. Net als vorige jaren is onze vereniging tijdens deze muntjesspaarweken in de vestiging aan de Jancko Douwemastraat te vinden. Laatste bestuursmededeling: de ijsclub houdt haar nieuwjaarsreceptie in het ijsbaangebouw op 11 januari, aanvang 16.00 uur. Alle leden zijn van harte welkom.

Na Sinterklaas is nu het wachten op de komst van Thialf. De goedgeefse Goedheiligman, de afgelopen maanden goed op stoom gekomen in zonnig Spanje, arriveert over zee. Koning Winter verplaatst zich door de lucht. Van zijn aankomst vanaf de Noordpoolkap zijn we minder zeker. Maar áls hij onze breedtegraad bereikt, is in elk geval de IJsclub Sneek er klaar voor.
De ouwe, getrouwe vrijwilligersploeg van de 154-jarige vereniging heeft deze week het kille boezemwater van het naastgelegen kanaal De Swette op de ruime ijsbaan aan de Leeuwarderweg laten stromen. Vice-voorzitter Klaas de Jong had de vererende taak om de kraan in de dikke aanvoerbuis open te draaien.
Na een paar dagen staat op het lager liggende terrein overal ongeveer 15 centimeter water. Geen enkele grasspriet piept dan meer boven het water uit. Vlak voor het onderwater zetten zorgde de Scharnegoutumer boer Michiel de Boer er door een laatste maaibeurt voor, dat de baan er strak als een biljartlaken bij lag.
De veldmuizen begonnen hem toen al te knijpen. Die zagen de ‘bui’ aankomen en verlieten als ratten het schip. Maar niet minder slim zijn de zeemeeuwen (tegenwoordig eerder ‘meer’meeuwen) die hun vluchtbewegingen, dobberend op het wassende water, op de voet volgen. Regelmatig verdwijnt een grijze muis in hun hapgrage snavels.
En nu maar wachten op transportkou uit het noordoosten. Wie weet, kan de baan net als vorig winterseizoen open. Toen bleef het bij anderhalve dag; misschien beleven we de komende maanden een langere schaatspretperiode. De ijsclubmensen staan in de startblokken. De (hete) chocolademelk, (warme) worst en zoete koek zijn ingeslagen. Ook de nieuwe baanverlichting en de muziekinstallatie zijn inmiddels positief getest.
Zoals jong en oud in Sneek weet, is het bij de Dicky van der Werf IJsbaan overdag vrij entree. Wanneer de ijsmeesters bij de eerste avondschemering de baanlampen ontsteken, gaat de kassa pas open. Leden hebben ook daarna gratis toegang. De club juicht het overigens van harte toe dat niet-leden zich ook overdag voor een jaarabonnement van slechts een tientje aanmelden. Die mogen zelfs daarvoor het verwarmde clubgebouw binnengaan en naar keuze iets uit het koek-en-zopie assortiment nuttigen!

Voor de winter begint moeten we natuurlijk wel even weer alle machines laten draaien. Dat werd een oorverdovend lawaai, veel gelachen en een vinkje achter elke machine: winterklaar✅️

Het is er weer: honing van de ijsbaan-imkers Cor Reijenga en Willem Altena. Bijna 200 potjes hebben zij zaterdag 6 september op de ijsbaan in de aanbieding. Koud geslingerd uit hun kasten op het dijkje aan de noordkant van het grote grasveld goten zij het gouden goedje rechtstreeks in glazen potjes. Deksels erop, puur natuur, smullen maar.
De verkoop is, net als vorige zomers, vanuit het (winterse) koek- en zopieloket van het verenigingsgebouw van IJsclub Sneek 1871. De potjes zijn 5 euro per stuk (alleen contante betaling mogelijk). Naast de bekende ‘Ysbaan Hoaning’ is er ook weer ‘Spoordok Honing’, vernoemd naar het fraaie natuurgebiedje tussen het NS-station en de Hemdijkwijk. Ook daar hebben beide bijenhouders een (kleinere) ‘stal’ met kasten.
Daarnaast is er een beperkt aantal pipetflesjes met propolis in de aanbieding. De tinctuur op alcoholbasis is getrokken van zogeheten bijenkit dat zowel cosmetische als geneeskrachtige werking wordt toegedicht. Sommige hooikoortslijders lijken baat te hebben bij het gebruik van propolis, zeker als het uit hun directe woonomgeving afkomstig is. Anderen zweren erbij als desinfectiemiddel bij wonden en huidproblemen.
Bijen gebruiken dit zelfgemaakte bruine goedje om hun kast schimmel- en tochtvrij te houden, maar ook om virussen te bestrijden en bacteriën buiten de deur te houden of zelfs te doden. In de zomer kan zo’n volk wel 40.000 vrouwtjes, mannetjes en één koningin tellen. Bij zoveel familieleden op een kluitje is een besmettelijke ziekte natuurlijk niet gewenst. ‘Als het goed voor de bijen is, dan is het dat vast ook voor ons’, redeneren propolis-gebruikers.
De verkoop begint om 13.00 uur en eindigt rond 14.30 uur.
kosten per potje honing 5 euro, alleen contante betaling mogelijk

,,Oh, de baan is nog niet open? Wanneer kunnen we dan wel schaatsen, meneer?’’ Al rond koffietijd stonden maandagochtend twee jongens – van wie eentje in korte broek – met vragende en hoopvolle gezichten voor het loket van de ijsbaan Dicky van der Werf aan de Leeuwarderweg. Lokettist Stoffel Boersma had ze graag een paar rondjes zien maken, maar hij moest ze teleurstellen. Hij en de andere ijsclubvrijwilligers hadden net het ijs gemeten: 2 centimeter dik. Een leuk begin na één nachtvorstje, maar uiteraard bij lange na niet voldoende voor het toelaten van een schare schaatslustigen. Dan moet de ijsvloer een veilige dikte van 6 centimeter hebben. De voorspelling is dat het nog een paar dagen doorwintert. Wie weet ‘giet it oan’’ deze week. Het zou natuurlijk fantastisch zijn, juist nu de scholen dicht zijn en alle jongens en meisjes ijsvrij hebben! Overdag is de Sneker ijsbaan voor jong en oud gratis toegankelijk. Pas als tegen de avond de (nieuwe) lampen in de lichtmasten aangaan, heft Boersma entree. Leden hoeven ook dan niks te betalen. Maar: eerst moet het flink doorvriezen. De ijsclub, met koek en zopie, is er in elk geval klaar voor…