IJsbaanbijen, de labradoodles onder de insecten

Bijen zijn de labradoodles onder de insecten. Net zo hip, harig en aaibaar – nou ja, bij wij van steken, eh…, spreken.

Bijen doen nuttig werk in de natuur. Zorgen voor bestuiving van planten en gewassen. Als deze diertjes door landbouwgif, uitlaatgassen en andere derrie er de brui aan zouden geven, moet de mens het voortaan zonder appelwijn, perenjam en augurken stellen. Bijen dood, wij in nood. Vieze vingers af dus van het milieu, is allerwege de slogan.

Dientengevolge zijn (hobby)imkers geziene types aan het worden. Houden jullie bijen? Goed bezig, zeg! Imkers laten zich die milieupluim natuurlijk graag op hun beschermhoed steken. Wie wil niet als wereldinstandhouder worden geprezen?

Maar, eerlijk is eerlijk, menig imker vindt zijn/haar werk/hobby vooral leuk vanwege de HONING! Dat heeft een bijenhouder voor op de baas van een labrador-poedel. Die moet het voedsel kopen. Om dat een dag later in andere vorm ook nog op te ruimen. Of niet…

Over poep gesproken. Honing is nectar, en dat komt uit bloemen. Klopt, maar het is niet de hele waarheid. Wel ’s gehoord van bladhoning? Een heerlijk voorbeeld van versluierd taalgebruik. Ze noemen het ook wel honingdauwhoning, maar eigenlijk is het niks ander dan luizenhoning!

Zet zomerdag de auto een nachtje onder een eik, esdoorn of linde. Ligt er de volgende ochtend een ruw voelend plaklaagje op dak en motorkap. Honingdauw, oftewel: de poep van boomluizen. Wie de tong eroverheen haalt – als je nog durft tenminste – snapt waarom meters hogerop mieren en bijen dat in groten getale doen. Het is superzoet.

De luizen zuigen sap uit de bladeren en openen hun anusjes om het overschot te lozen. De bijen slurpen de kleverige, heldere afscheiding op en zetten het thuis om in honing. De smaak is uitstekend, wellicht iets pittiger dan gewone bloemenhoningen. Uit onderzoek door een bijenprof is gebleken dat deze luizenhoning de meeste antioxidanten bevat. En dus eigenlijk het gezondst is…

Open dag dichterbij

De open bijendag op IJsbaan Dicky van der Werf nadert: zaterdag 26 augustus. Nieuwsgierig naar het bijzondere leven van een honingbijenvolk in een woonomgeving? Neem dan een (gratis) kijkje op het grote, bloemrijke grasveld aan de Leeuwarderweg, waar in de luwte van de hoge bomen aan de noordkant het hele jaar door – ook tijdens schaatsdagen in de winter – een aantal kasten op een rijtje staan. De drie eigenaren ervan – twee Corren (De Boer en Reijenga) en één Willem (Altena) – geven tussen twee en vier uur ’s middags aan kinderen en volwassenen tekst en uitleg over hun hobby met al die tienduizenden werkbijtjes, darren en een handjevol koninginnen. Bij het ijsclubgebouw, waar ook allerlei bijenspullen staan uitgestald, zijn potjes Ysbaan Hoaning te koop. Uiteraard vanuit het loket waar schaatsers anders hun koek en zopie kunnen verkrijgen.

 

Ysbaan Hoaning op open bijendag 26 augustus

De hobby-imkers op de ijsbaan aan de Leeuwarderweg houden weer een open dag. Cor de Boer, Cor Reijenga en Willem Altena staan zaterdag 26 augustus vanaf 14 uur klaar om geïnteresseerden, van jong tot oud, een kijkje te laten nemen in de wondere wereld van de bezige bij.
De infomiddag is gratis en duurt tot ongeveer vier uur. Anti-prikkleding, ook voor de kleinsten, is aanwezig. De drie bijenhouders bieden ter plekke potten met supersmakelijke Ysbaan Hoaning ter verkoop aan, zolang hun voorraad strekt…
De zomervakantie duurt dan nog een week. School, studie; nog even niet aan denken voor jongeren. Hun werkende ouders zijn wellicht op kantoor, fabriek of thuis inmiddels voorzichtig aan het opstarten.

Hoog bezoek bij de bijen

Op 30 september 2022 had de ijsbaan  bezoek van de “Vriendenclub ONS Sneek”(of was het de koningin met haar volk dat bezoek kreeg?). Natuurlijk hebben onze ijsbaan – imkers een zeer interessant verhaal verteld over de avonturen van de bijen op en rond de ijsbaan. Met een hapje en een snapje na, hadden de Vrienden van ONS Sneek een prachtige middag.
Ook dat is mogelijk op onze ijsbaan. Natuurlijk in overleg met ons als ijsbaan, maar er is als bedrijf of vriendenclub van alles mogelijk. Neem contact op met Rein Reinsma (0622966710) en misschien kunnen we wat organiseren.

Zuivere honing afnemen, na(s)maak teruggeven…

Imkers foppen ijverige ijsbaanbijen
Het is officieel nog wel een maand zomer, maar onze bijen zijn allang druk in de weer om zich op de winter voor te bereiden. Juist in het voorjaar verzamelden ze voer. Dat doen ze ook nu nog wel, zij het dat ze het met een beduidend lager aanbod aan stuifmeel en nectar moeten stellen. Zoveel bloeit er immers niet meer. Sommige imkers brengen hun kasten deze periode naar de heide, een van de weinige laatbloeiers. Levert nogal stijve honing op.

Veel lekkerbekken vinden vloeibare honing fijner. Vroeger of later zal ook die gaan versuikeren. Dat stugge kun je ongedaan maken door het potje in een pannetje met warm water – op syn Snekers: ‘oh, ik bin Marie’ – onder te dompelen. Wat ook kan: zet een schaaltje met een kwak honing een paar seconden in de magnetron. Smeert daarna als voorheen.

Onze honing is vaak een allegaartje, afkomstig van paardenbloem, wilg, klaver, biggenkruid (dat volop op de ijsbaan groeit), tuinbloeiers uit de aanpalende wijken De Zwette en Pasveer (bedankt beste bewoners) en ander bloemrijk groen binnen een straal van 2 kilometer rond de ‘stal’. Onder een microscoop en met labproefjes zou de samenstelling nauwkeurig uit te vogelen zijn. Wij noemen het simpelweg ‘zomerhoning’. Of, nog liever, IJsbaan Honing, zoals we op onze etiketjes hebben gezet.

Die honing, een beetje dikker en geler dan voorgaande jaren, hebben wij, gemeen als we zijn, een poosje geleden van de (nogal boos geworden) bijen afgepakt. In een zoemvrije ruimte met een speciaal apparaat uit de honingraampjes geslingerd en in uitgekookte potjes gegoten. Een 12 kilo per kast, gemiddeld. Om het volk niet in de winter te laten verhongeren, geven wij het de komende herfst een even grote hoeveelheid suikerwater (ook zoet, maar lang zo lekker niet…) terug. Zo zijn we dan ook wel weer.

De bijen zitten in de winter dicht opeen. Ze vormen een bal en laten hun vliegspiertjes rollen, om zo een temperatuur van 25 graden aan te houden. Hun energievoorraad hebben ze binnen pootbereik. De dames blijven waakzaam. Ze slapen bepaald niet…

Enkele wintertjes geleden duwden stoere jochies aan de buitenkant van de ijsbaan met een lange stok door het stalen hekwerk een kast half omver, waarna een kluit bijen de tegenaanval moet hebben geopend. Wie denkt dat hij achter tralies onprikbaar is, heeft een gaatje in het hoofd. Een letterlijk gaatje (dat soms een dikke bult kan worden) kan heus geen kwaad. Het doet drie seconden flink pijn en jeukt vervolgens evenveel dagen. Krijg je de volle laag dan kun je je aardig beroerd gaan voelen.

Hoe het met die kereltjes afliep? We hoopten dat ze heel hard en ver weg konden draven. Maar of ze schadevrij bleven, is onzeker, want een beetje getrainde bij kan een snelheid van 40 kilometer per uur halen – en dat met een gevulde tank van 40 milligram nectar liefst 10 kilometer achtereen…

Kijkje nemen

In zijn algemeenheid is onze raad: blijf een paar meter uit de buurt. Wil je tijdens de open dag (27 augustus 2022 van 14.00 – 16.00 uur) een kijkje dichterbij nemen en ook een blik in de kast werpen, dan kan dat prima. Het is vaak niet eens nodig, maar uit voorzorg kun je een gazen kap opzetten of zelfs een compleet imkerpak aantrekken. Dragen wij zelf vaak ook.

Kappen hebben we in voorraad; grote voor bolle, volwassen hoofden en kleine voor kinderkopjes.


goudgele honing zo uit de kast de potjes in

Kinderen met kapjes op kijken hoe de bijen af- en aanvliegen.

Willem Altena, ijsbaanimker